مدلسازی عددی پراکندگی آلایندهها از دودکشهای کارخانه ذوب سرچشمه با استفاده از اطلاعات تصاویر ماهوارهای و پایگاه داده ERA
نقش آفرینان
دغدغه اساسی
دغدغهٔ اساسی نقشافرینان پروژه این است که:
منابع مالی کشور—از تسهیلات تا گرنتها و حمایتها— در برخی موارد بهجای نخبگان و فناوران واقعی، به شرکتهای صوری، پروژههای کاغذی و افراد دارای لابی اختصاص مییابد.
این نارسایی سبب شده:
- نوآوران، فناوران و نخبگان از منابع عادلانه و شفاف محروم شوند؛
- افراد و شرکتهای فاقد صلاحیت، منابع ارزانقیمت را در اختیار بگیرند؛
- امید و انگیزه از میان فناوران و پژوهشگران کاسته شود؛
- مهاجرت نخبگان تشدید شود؛
نقشافرینان پروژه این است که منابع در جای درست مصرف شود—جایی که اثر واقعی بر سلامت مردم و آینده کشور دارد.
امکان پروژه
ایجاد یک جریان مالی سالم، شفاف و عادلانه که منابع را به سمت نخبگان، فناوران، پروژههای سلامتمحور و روشهای نوین پیشگیری و درمان هدایت میکند.
ذینفعان پروژه
۱) کسانی که این پروژه دغدغههایشان را مرتفع میسازد
- نخبگان، فناوران و شرکتهای دانشبنیان حوزه سلامت
- افراد شاغل در بخش صنایع، معادن و کشاورزی
- مصرفکنندگان محصولات کشاورزی و دامپروری
- دانشگاه علوم پزشکی و مراکز پژوهش سلامت
- معادن و صنایع مسئولیتپذیر که خواهان اثرگذاری واقعی در سلامت هستند
- خیرین و سرمایهگذاران اجتماعی
- جامعه محلی در مناطق آسیبپذیر استان کرمان
۲) کسانی که ممکن است پروژه بر دغدغههایشان محدودیت یا اثر منفی بگذارد
- ساختارها و فرایندهای سنتی تخصیص منابع که به شفافیت و ارزیابی اثر عادت ندارند
- رویکردهایی که تمرکز آنها بیشتر بر درمان است تا پیشگیری و نوآوری
- مدلهای حمایتی قدیمی که بدون معیارهای دقیق اثرگذاری عمل میکنند
۳) کسانی که برای محقق شدن امکانهای پروژه، کاری انجام دهند
- سازمان بورس (برای ثبت و نظارت بر صندوق)
- اتاق بازرگانی و شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی (پشتیبانی نهادی)
- دانشگاه علوم پزشکی و مراکز پژوهشی (تعریف پروژههای سلامتمحور)
- شرکتهای معدنی و صنعتی (سرمایهگذاری و مشارکت در صندوق)
- نقشآفرینان سرچشمه سلامتی (تعریف و اجرای پروژههای اثرگذار و همراستا با امکان)
پارکهای علم و فناوری / مراکز رشد / صندوق نوآوری (حمایت از نخبگان و اکوسیستم نوآوری سلامت)
نتایج قابل اندازهگیری
- ثبت رسمی صندوق نیکوکاری سلامت در سازمان بورس و اوراق بهادار
- تهیه و تصویب امیدنامه و اساسنامه صندوق با محوریت سلامت، پیشگیری و نوآوری
- دغدغه اساسی
- امکانهای پروژه
- ذینفعان پروژه
- نتایج قابل اندازهگیری
به بیان ساده: مواجهه کارکنان کارخانه و جوامع محلی، با فلزات سنگین و گازهای مضر.
- سلامت عمومی: کاهش قرار گرفتن جامعه در معرض آلایندهها و بهبود کیفیت هوای محلی.
- حفاظت از کارکنان کارخانه: کاهش انتشار خطرناک دودها و جلوگیری از اثرات بهداشتی ناشی از مواجهه شغلی.
- توقف یا کاهش بیماریهای مرتبط با آلودگی هوا: کاهش موارد آسم، بیماریهای دستگاه تنفسی و قلبی-عروقی در جمعیت محلی.
- پایش مداوم و سریع: داشتن گزارشهای بهروز درباره شرایط هوای منطقه برای اطلاعرسانی به عمومی و مسئولان.
- پاسخدهی به اتفاقات زیستمحیطی: امکان واکنش سریع در مواقع افزایش ناگهانی آلایندهها با استفاده از مدل و دادههای ورودی.
- شفافیت و اعتماد عمومی: ارائه اطلاعات قابل فهم برای مردم درباره وضعیت هوا و تدابیر کنترلی کارخانه.
- پشتیبانی تصمیمگیری مدیران: ارائه دادههای ساده و قابل استفاده برای بهبود عملیات صنعتی و کاهش آلودگی.
- حفاظت از محیط زیست محلی: جلوگیری از آسیب به اکوسیستمهای نزدیک به کارخانه و مناطق پرجمعیت.
- آمادگی و آگاهی جامعه: آموزشهای عمومی درباره بهبود کیفیت هوا و راههای کاهش مواجهه با آلایندهها.
- پتانسیل اشتغالزایی و توسعه پایدار: استفاده از سامانههای پایش برای بهبود مدیریت منابع و کاهش هزینههای بهداشتی جامعه.
توصیف حالتهای مختلف (جهت و تراکم) انتشار آلاینده ها در اطراف کارخانه، با توجه به تغییر در عوامل موثر در انتشار (باد-دما-بارش- غلظت خروجی آلاینده ها-ارتفاع دودکش و …)
تحلیل روندهای فضایی و زمانی
- نقشههای تغییرات آلایندهها در طول زمان
- شناسایی نقاط داغ آلودگی و مسیرهای انتشار
بهبود تصمیمگیری مدیریتی صنعتی
- ارائه راهکارهای کاهش انتشار مبتنی بر دادههای مدلسازی
- ارزیابی اثرات اقدامات کنترلی و تغییر در عملیات کارخانه
اعتبارسنجی و گزارشدهی علمی
- نتایج قابل اعتبار برای مقالات علمی و گزارشهای زیستمحیطی
- روشهای معتبر برای ارزیابی تهدیدات و پیشبینیهای آینده
سامانههای هوشمند پیکربندیشده
- پایهای برای توسعه سیستمهای هوشمند پایش و مدیریت کیفیت هوا در صنایع بزرگ
- امکان ادغام با سایر سامانههای زیستمحیطی و صنعتی
۱. جامعه محلی و سازمانهای مدنی
۲. مدیران و کارکنان شرکت صنعتی
۳. تیمهای محیط زیست و ایمنی سازمانی
۴. مقامات دولتی و نهادهای نظارتی
۵. پژوهشگران، دانشگاهها و مراکز پژوهش
۶. تامینکنندگان فناوری و خدمات مشاوره
۷. اقتصاد محلی و سیاستگذاران سلامت عمومی.
۱. مدلسازی پراکندگی آلایندهها
۲. دقت و صحت پیشبینی انتشار
۳. دقت مکانی-زمانی
۴. صحت مدل با دادههای تاریخی
۵. اعتبارسنجی با دادههای ماهوارهای
۶. پایش حساسیت و عدم قطعیت
۷. داشبورد و سیستم تصمیمگیری
۸. اثرات زیستمحیطی و سلامت عمومی (تخمین-برآورد)
۹. خروجیهای قابل انتشار و گزارشدهی علمی