بانک مرکزی در بخشنامه شماره ۰۴.۱۰۷۸۹۶ مورخ ۹ مرداد ماه ۱۴۰۴، آییننامه اجرایی ماده (۷) قانون تأمین مالی تولید و زیرساختها (موضوع اموال و داراییهای قابل توثیق)، دستورالعمل تنظیم قراردادها و فرآیندهای سامانه جامع وثایق و صدور شناسه یکتا و شیوه نامه تامین مالی قراردادهای بالادستی نفت و گاز را پیرو تصویبنامه شماره ۳۴۸۶۷/ت۶۴۱۰۶ﻫ مورخ ۳۰/۰۲/۱۴۰۴ هیأت محترم وزیران، به عنوان بخشی از بسته جامع دولت برای اصلاح نظام تامین مالی تولید و کاهش هزینههای دسترسی به تسهیلات، را به شبکه بانکی ابلاغ کرد که بر اساس آن، امکان وثیقهگذاری ۳۵ نوع دارایی، فراهم میگردد.
این اقدام میتواند ساختار سنتی وثائق را متحول کرده و دسترسی به تسهیلات بانکی را آسانتر نماید، همچنین کاهش وابستگی به داراییهای ثابت (مانند املاک و …)، تأمین مالی هدفمند برای رشد اقتصادی و … را در پی داشته باشد.
بر اساس این آییننامه، داراییهای قابل وثیقه به طیف گستردهای از موارد فیزیکی، مالی، اعتباری و دیجیتال، تسری یافته است که مهمترین آنها شامل سپردهها و گواهی سپردههای بانکی (ریالی و ارزی)، اوراق بهادار بورسی و فرابورسی، املاک و مستغلات ثبتشده، خودرو و وسایل نقلیه دارای مجوز، سهام عدالت، یارانه نقدی خانوار، سیمکارت تلفن همراه و خط ثابت، بیمهنامههای زندگی و بلندمدت، ریال دیجیتال صادرشده توسط بانک مرکزی، دانش فنی شرکتهای دانشبنیان و خلاق، مجوزهای کسبوکار و گواهی ثبت نرمافزارها، سهام و سهمالشرکه اشخاص حقوقی، شناور، هواپیما، ماشینآلات و تجهیزات، بارنامههای رسمی و تجهیزات، اسعار خارجی و فلزات گران بها امانی نزد بانک کارگشایی، چک و سفته معتبر، ضمانتنامه بانکی معتبر، انواع حقوق و مزایای مستمر بازنشستگی (لشکری و کشوری، مشمولین قانون کار و …)، مطالبات قراردادی، عواید قابل تصرف از قراردادها یا اجرای طرحهای تولیدی و زیربنایی، گواهی ثبت نرم افزارها، بارنامه الکترونیکی و … است.
طبق اعلام بانک مرکزی، در چارچوب این آییننامه، «دستورالعمل تنظیم قراردادها و فرآیندهای سامانه جامع وثایق و صدور شناسه یکتا که پیشتر از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی به شبکه بانکی کشور ابلاغ شده بود، بهعنوان بستر اجرایی این فرآیند تعیین شده است. از این پس تمامی داراییهای مورد وثیقه، باید در سامانه یکپارچه توثیق و شناسنامهدارشدن وثایق، ثبت و دارای شناسه یکتای دارایی توثیقشده باشند، تا قابلیت ردیابی، اعتبارسنجی و استعلامگیری برخط را برای بانکها و نهادهای نظارتی فراهم نماید. در این آییننامه، برای هر نوع دارایی قابل توثیق، نهادهای مسئول ثبت اطلاعات (دارنده اطلاعات دارایی)، نهاد امین دارایی و نهاد ناظر مشخص شدهاند که در جداول پیوست، آمده است. بهعنوان مثال، بانک مرکزی، ناظر بر توثیق سپردهها، اوراق بانکی و ریال دیجیتال، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، مرجع رسمی برای املاک و مالکیتهای فکری، سازمان بورس و اوراق بهادار، مسئول نظارت بر اوراق بهادار و سهام، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، مرجع اطلاعات وسایل نقلیه، وزارت صنعت، معدن و تجارت، ناظر انبارها و ماشینآلاتصنعتی، بیمه مرکزی، مرجع اطلاعات بیمهنامههای زندگی و داراییهای بیمهشد و … میباشند.